Hayvan testleri, ilaçların ve öbür hususların insan kullanımı için inançlı olup olmadığını belirlemek gayesiyle yapılıyor. Lakin bu süreç hem etik açıdan sıkıntılı hem de vakit ve kaynak gerektiriyor. Araştırmacılar da bu sebeplerle uzun yıllardır hayvan testlerine alternatif usuller arıyorlar. Süratle gelişen yapay zeka sistemleri, bu alandaki çalışmaları hızlandırarak umut vaat ediyor.

Yapay zeka, hayvan testlerine nasıl alternatif olabilir?

Yapay zeka, mevcut tüm global hayvan test sonuçlarını tarayarak yeni testlerin gereksiz hale gelmesini sağlıyor. Physicians Committee of Responsible Medicine’den kıdemli araştırma analisti Joseph Manuppello, “Yapay zeka modelleri, mevcut bilgileri çıkarma ve sentezleme konusunda çok heyecan verici” diyor. Johns Hopkins Üniversitesi’nden toksikoloji profesörü Thomas Hartung ise, “Yapay zeka, bilimsel makalelerden bilgi çıkarma konusunda insan kadar güzel yahut daha iyi” diye ekliyor.

Hartung, yeni kimyasalların test edilmesi gerekliliğinin hayvan testlerinin en önemli nedenlerinden biri olduğunu belirtiyor. Her yıl piyasaya giren 1.000’den fazla yeni bileşik, test edilmeyi bekliyor. Yapay zeka sistemleri, yeni bir kimyasalın toksisitesini belirleme yeteneğine sahip olmaya başlıyor. Hartung, “Bir düğmeye basarak ön kıymetlendirme yapabilmek, burada bir sorun var diyebilmek çok yararlı olacak” diyor. Ayrıyeten, yapay zekanın toksikoloji testlerinde sağladığı güç ve doğrulukta büyük bir sıçrama olduğunu belirtiyor.

Yapay zeka, yeni ilaçların geliştirilmesinde de kullanılıyor. Fakat yapay zeka sistemlerinin kimyasal güvenliği belirlemede harika olmadığını ve bilgi yanlılığı problemleri olduğunu da belirtelim. Örneğin, bir yapay zeka sistemi çoğunlukla tek bir etnik kümeden alınan sıhhat datalarıyla eğitildiyse, öbür etnik kümeler için uygun sonuçlar vermeyebilir. Bununla birlikte insan ilaçlarının hayvanlarda test edilmesi bazen faydasız olabilir. Mesela artrit ilacı Vioxx, hayvan testlerini geçti lakin beşerler üzerinde kalp krizi ve felç riskini artırdığı ortaya çıkınca geri çekildi.

Yapay zeka projeleri, gelecekteki hayvan testlerine muhtaçlık duymamak maksadıyla geliştiriliyor. ABD Besin ve İlaç Yönetimi tarafından geliştirilen AnimalGAN projesi, kimyasallara karşı farelerin nasıl reaksiyon vereceğini belirlemeyi amaçlıyor. Yapay zeka, 6.442 gerçek farenin bilgileriyle eğitildi.

Benzer bir memleketler arası proje olan Virtual Second Species, tarihi köpek test sonuçlarıyla eğitilen yapay zeka takviyeli sanal bir köpek oluşturmayı hedefliyor. Bu projeler, yeni ilaçların insan denemelerine başlamadan evvel fareler ve köpekler üzerinde test edilmesi gerekliliğini azaltabilir.

Yapay zeka tabanlı testlerin gelecekteki en büyük zorluklarından biri, düzenleyici onay almak. UK National Centre for the Replacement, Refinement and Reduction of Animals in Research’ten Cathy Vickers, tam kabul vakit alacak diyor. Cruelty Free International’dan Emma Grange ise, yapay zeka dayanaklı alternatiflerin tesirli olup olmadığından bağımsız olarak hayvan testlerinin yasaklanması gerektiğini savunuyor.

Kerstin Kleinschmidt-Dorr, hayvan testlerinin çabucak ortadan kalkamayacağını belirtiyor. Alman ilaç şirketi Merck’te baş veteriner olan Kleinschmidt-Dorr, “Hayvanların kullanımı gerekli ve birçok açıdan zorunlu” diyor. Fakat, gelecekte hayvan testi gerektirmeyen daha güzel tahliller bulmayı umuyorlar.

Sonuç olarak, yapay zeka, hayvan testlerinin yerini alma potansiyeline sahip ve bu alandaki çalışmalar süratle ilerliyor. Lakin, bu teknolojinin tam manasıyla kabul edilmesi ve hayvan testlerinin büsbütün sona ermesi vakit alacak üzere görünüyor. Siz ne düşünüyorsunuz? Niyetlerinizi aşağıdaki yorumlar kısmından bizlerle paylaşmayı lütfen unutmayın.

Shiftdelete

Kaynak : https://shiftdelete.net/yapay-zeka-hayvan-deneyleri-son-bulabilir